Perspectief voor kringlooplandbouw

Maar om kringlooplandbouw te realiseren is een goede samenwerking noodzakelijk tussen álle partijen in de keten, dus ook samenwerking tussen boer en financier/bank en boer en retailer. Rentmeesters kunnen hierin een cruciale rol vervullen omdat zij met een deskundige en objectieve blik naar projecten, bedrijven en initiatieven kijken en ter zake doende kennis van buiten kunnen inbrengen en uitwisseling versterken.

Divers podium

De bijeenkomst van de NVR bracht een divers gezelschap aan sprekers bij elkaar. Titian Oterdoom, programmamanager Regiodeal Natuurinclusieve Landbouw, schetste de beweegredenen van de noordelijke provincies om de landbouw bij de omschakeling te ondersteunen. Wim Stegeman, akkerbouwer uit Lelystad, vertelde vanuit zijn eigen ervaring over het maximaal benutten van de eigen hulpbronnen, Hierdoor verbeterde bijvoorbeeld de bodemkwaliteit op zijn bedrijf sterk, zonder gebruik van kunstmest.

Jeen Nijboer, projectmanager Food en Agri Rabobank en Rob van Eijck, investment manager van het Nationaal Groenfonds prezen de koplopers uit de sector en gaven voorbeelden van verdienmodellen en hun gezamenlijke rol als financiers daarbij.

Frank Verhoeven, innovatief agrarisch adviseur en eigenaar adviesbureau Boerenverstand, ziet eigenzinnige boeren meer uit minder halen. Hierdoor wordt natuurinclusieve kringlooplandbouw niet alleen haalbaar maar ook goed betaalbaar, aldus Verhoeven. Voor het eerst kwam ook de retail in deze setting aan het woord. Marc Jansen, directeur Centraal Bureau Levensmiddelenhandel (CBL), gaf zijn visie op eerlijke prijzen voor iedereen in de keten.

Betaalbaar

Tijdens de masterclass werden diverse oplossingen gepresenteerd die bijdragen aan een meer circulaire bedrijfsvoering en die positief uitpakken voor natuur en landschap. Belangrijke vraag die bij alle initiatieven werd besproken is de betaalbaarheid ervan. Zo bleek uit berekeningen en ervaringen van boeren dat extensiveren van een landbouwbedrijf wel eens positief kan uitpakken op de balans omdat er minder kosten gemaakt hoeven te worden voor bijvoorbeeld kunstmest en veevoer.

Ook financiers zien een financieel gezonde toekomst voor dit soort bedrijven. Zo financieren Rabobank en het Nationaal Groenfonds gezamenlijk landbouwbedrijven die de omschakeling naar natuurinclusieve en kringlooplandbouw maken. In een aantal gevallen is daarnaast een aanvullende geldstroom nodig om het  businessmodel sluitend te maken, maar ook daar zijn steeds meer mogelijkheden voor. Bijvoorbeeld de Regiodeal Natuurinclusieve Landbouw in Noord-Nederland, die experimenterende boeren kan ondersteunen met geld en kennis.

FrieslandCampina, Rabobank en Wereld Natuur Fonds geven boeren extra geld (per geleverde liter melk) als de boeren inspanningen verrichten op het gebied van natuur, landschap en biodiversiteit (ook belangrijk bij het terugbrengen van de stikstofuitstoot). Zelfs de georganiseerde supermarkten, toch vaak gezien als de oorzaak van te lage prijzen voor de boeren, bewegen en denken mee over betere prijzen voor boeren die werken aan natuur en landschap, zoals bij ‘Beter voor koe, natuur & boer’.

Er werd een pleidooi gehouden om bedrijven die met milieu, natuur en landschap aan de slag willen te belonen, bijvoorbeeld uit de klimaatfondsen. Ook zou het nieuwe Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB) dat momenteel in Brussel wordt voorbereid, meer gericht moeten worden op het stimuleren van natuurinclusieve landbouw en op het tegengaan van hoge stikstof- en ammoniakuitstoot. Alleen dat geeft een langetermijnperspectief voor de huidige en toekomstige generaties agrariërs.

Bezoekers

De Masterclass werd druk bezocht door rentmeesters, boeren, financiers, en vertegenwoordigers van retail en overheid. Door deze brede vertegenwoordiging, zo is de overtuiging, ontstaan innovatieve ideeën die kunnen leiden tot oplossingen die voor zowel natuur, landschap, landbouw, voedselvoorziening en klimaat positief kunnen uitpakken.

Foto: Vogelakker met luzerne. Bron: Mts Klein Swormink – Stegeman