Direct naar
Contact
Nationaal Groenfonds
Utrechtseweg 12
3811 NB Amersfoort
KvK nr: 41158594
Blijf op de hoogte
Mis geen enkele update van het Nationaal Groenfonds, schrijf je in voor onze nieuwsbrief!
InschrijvenRegelmatig vragen wij een medewerker van het Nationaal Groenfonds om te reflecteren op een actualiteit of ontwikkeling die hem of haar bezighoudt. Deze voorjaarsmaand pleit onze directeur Jean-Paul Schaaij voor meer aandacht voor financiering van vernieuwing binnen onze grote maatschappelijke transitieopgaven.
Het voorjaar is voor mij de tijd van plannen maken en vooruitkijken. Het ontluiken van de natuur en de langer wordende dagen geven mij daarbij inspiratie en nieuwe energie. Dit jaar is het anders. De situatie in Oekraïne en het onvoorstelbaar menselijk lijden houdt ons allemaal bezig. Hoewel oorlog per saldo alleen verliezers kent, zet het ook een aantal zaken op scherp. De dreiging van Rusland om de gastoevoer af te sluiten en het directe effect op ons dagelijks leven, plaatsen de noodzaak voor een snelle energietransitie in een ander perspectief.
Dit is echter niet 1, 2, 3 geregeld en het heropenen van de aardgasvelden bij Slochteren lijkt mij geen optie. Want het individuele belang op korte termijn (voldoende en betaalbare energie) mag niet ten koste gaan van ons collectieve belang op lange termijn: een leefbare wereld voor de generaties na ons. Deze leefbaarheid hangt niet alleen samen met energieopwekking. Ook productiesystemen in de landbouw en industrie lopen dood. Zij hebben ons welvaart gebracht, maar ten koste van milieu en biodiversiteit. De tijd dat de aarde grenzeloos kon worden geëxploiteerd en dat we elke aantasting als “onvermijdelijk bijeffect” doorschoven naar de toekomst, is voorbij. We móeten nu versneld investeren in verduurzaming van onze economie.
De investeringen in onze toekomst gaan gepaard met een reusachtige – in mijn ogen gerechtvaardigde – financieringsvraag. Ik vind dat we niet kunnen én mogen verwachten dat de overheid dit in haar eentje oplost met subsidies. Het bedrijfsleven en particulieren moeten ook hun verantwoordelijkheid nemen. Dat is echter makkelijker gezegd dan gedaan: groene doeners die willen investeren in verduurzaming krijgen op dit moment bij de meeste financiële instellingen geen geld. Risico’s in een transitie worden als te groot ervaren, de terugverdientijd te lang of gewoon te veel maatwerk. Ook hier is een transitie hard nodig: in het denken en doen van de banken en toezichthouders.
Voor een succesvolle omslag is volgens mij, naast voldoende financiering, nog iets essentieel en dat is voldoende nieuwe technologieën. Grote, bestaande ondernemingen zijn niet gebaat bij een snelle transitie: die verdienen vooral aan meer van hetzelfde. Dit zien we in de oorlog in Oekraïne: de grote energiebedrijven verdienen met olie, gas en kolencentrales meer geld dan ooit. Echte transitie drijft op kleinschalige innovatieve projecten, wat ik ‘vernieuwing van onderaf’ noem. Het is juist deze vernieuwing die banken huiverig maakt en dat zet een ongewenste rem op de benodigde middelen. Daarmee zetten we ook een rem op de successen van morgen: slimme ideeën die we kunnen opschalen om straks een of meer realistische alternatieven te hebben voor de huidige manier van werken.
Ik ben trots dat ik samen met al mijn collega’s bij het Groenfonds bijdraag aan een oplossing, door te zorgen dat duurzame ondernemers wél financiering kunnen krijgen voor hun duurzame investeringen en innovaties. Dat kunnen we niet alleen en dat wíllen we ook niet. Naast veel groene doeners hebben we de andere financiers en een faciliterende overheid nodig om samen het verschil te maken, juist ook in deze onzekere tijden. Laten we vooruitkijken en alles in het werk stellen om de projecten van de grond te krijgen die nodig zijn voor een circulaire, klimaatneutrale economie waarin economie en ecologie echt hand in hand gaan. Nu investeren in onze wereld van morgen!
Jean-Paul Schaaij
Wij zijn benieuwd naar jouw mening over dit onderwerp. Zie je kansen of heb je ideeën hoe het Groenfonds meer kan betekenen voor de groene doeners van Nederland? Bel of mail ons, we horen graag van je!
Bron foto: Vincent van den Hoven fotografie & film