Van melkvee naar voedselbos: de omschakeling van een eeuwenoud familiebedrijf

In een tijd waarin duurzame landbouw steeds belangrijker wordt, laat het bedrijf LEUKER1818 een inspirerend voorbeeld zien. Onder leiding van broers Luuk en Mark Venner heeft dit familiebedrijf een complete omschakeling doorgemaakt: van melkveehouderij naar een veelzijdig agroforestrybedrijf. Mede mogelijk gemaakt door het Investeringsfonds Duurzame Landbouw (IDL) van het Nationaal Groenfonds.

Een familiebedrijf met visie

Het familiebedrijf van de Venners gaat terug tot 1818. Traditioneel als melkveehouderij in Limburg, maar dit had weinig perspectief voor groei. “Mijn vader zag al snel dat uitbreiden naar honderd koeien op onze locatie niet haalbaar was,” legt Luuk Venner uit. De melkveetak bleek verliesgevend, en de familie overwoog het bedrijf op te geven.

In 2019 kwam een nieuw idee echter van Mark, die een opleiding in bos- en natuurbeheer volgde. Geïnspireerd door voedselbossen en agroforestrysystemen, stelde hij een andere aanpak voor: een landbouwmodel dat samenwerkt met de natuur. “Het leek in eerste instantie te mooi om waar te zijn,” zegt Luuk, “maar na een bezoek aan een voedselbos in Groesbeek waren we om.” Ze besloten een pilot te draaien op 5 hectare. Voor vader Venner, die in zijn hoofd al afscheid had genomen van het bedrijf, was de nieuwe richting een verademing. Zijn onderneming kon zo toch nog worden voortgezet.

De cruciale rol van creatieve financieringsoplossingen

De overgang van een melkveebedrijf naar agroforestry bracht financiële uitdagingen met zich mee. De nieuwe richting vereiste aanzienlijke investeringen zonder directe opbrengsten. Traditionele financieringsmodellen boden daardoor geen uitkomst.

Het Investeringsfonds Duurzame Landbouw (IDL) bleek de sleutel. Dankzij een achtergestelde lening met een gunstige rente en aflossingsvrije jaren, kreeg het bedrijf de ruimte om te investeren in een bedrijfsmodel dat pas na enkele jaren rendement zou opleveren. In samenwerking met Rabobank werden bestaande leningen herschikt om de transitie mogelijk te maken. “Zonder het Nationaal Groenfonds hadden we deze stap niet kunnen zetten,” aldus Luuk.

Groeiende diversiteit

LEUKER1818 is inmiddels uitgegroeid tot een veelzijdig bedrijf. De 25 hectare grond omvat nu voedselbossen, agroforestrysystemen en percelen voor onder andere vezelhennepteelt voor de bouw. De inkomstenbronnen zijn dan ook divers: naast landbouw, worden rondleidingen en workshops gegeven en wordt grond verpacht aan wijn- en groentetelers, waarvan de producten weer worden verkocht in de eigen boerderijwinkel. “We hebben nu meerdere klanten en inkomstenstromen, wat ons veel robuuster maakt dan vroeger,” legt Luuk uit.

Ook ecologisch is de vooruitgang zichtbaar: een toename van biodiversiteit met insecten, vogels en andere fauna die hun weg naar het terrein hebben gevonden. “Waar mijn vader en opa altijd de mol bestreden, zijn wij nu juist heel blij met mollen en muizen. Het laat zien dat de grond zich goed herstelt.”

Een voorbeeld van innovatie en generatiegesprek

LEUKER1818 presenteert zich tegenwoordig ook als demonstratiebedrijf. Mark en Luuk delen hun ervaringen met collega-ondernemers en laten zien dat duurzaamheid hand in hand kan gaan met economische haalbaarheid.

Een bijzonder aspect van hun verhaal is hoe de familie Venner erin slaagde de generatieoverdracht te omarmen. “Het gesprek aan de keukentafel over verandering is vaak lastig,” erkent Luuk. “Maar ons verhaal laat zien dat het anders kan.” Dit succes dient als voorbeeld voor andere agrarische families die met dit vraagstuk worstelen. LEUKER1818 laat zien dat een duurzame bedrijfsvoering niet alleen goed is voor het milieu, maar ook een sterke basis kan leggen voor volgende generaties.

Toekomstgericht ondernemen

“Het systeem waar in wij investeren doe je niet voor tien, maar voor minstens vijftig jaar”, gaat Luuk verder. Zelf heef hij inmiddels twee jonge kinderen. “Ik zou het prachtig vinden als zij weer met hun eigen kinderen op het bedrijf kunnen rondlopen en echt de vruchten kunnen plukken.”

Luuk en Mark willen de komende jaren vooral werken aan het opzetten van een keten. “Dat wij het met die paar hectare wel gaan redden, daar heb ik wel vertrouwen in”, zegt Luuk. “Maar als wij willen dat het echt een gangbare landbouwmethode gaat worden, heb je een keten nodig. We gaan ons daarom volledig inzetten op schaalbaarheid.”

Meer weten?

Ondernemers, agrariërs, land- en tuinbouworganisaties, gemeenten en provincies die meer willen weten over hoe het Nationaal Groenfonds bij kan dragen aan het bevorderen van de verduurzaming van land- en tuinbouwbedrijven kunnen contact opnemen met één van onze specialisten.

Investment managers

Onze specialisten helpen je graag verder

Rob van Eijck
Rob van Eijck
Fondsmanager Investeringsfonds Duurzame Landbouw