Dit is het centrale fonds van

Landcoöperatie De Hooilanden: duurzaam boeren

Hoge grondprijzen vormen vaak een belemmering voor bedrijfsopvolging of de start van een boerenbedrijf. Zeker als het de bedoeling is om duurzaam te boeren, waarbij de opbrengst per vierkante meter nu eenmaal lager is. Een vernieuwende pachtconstructie, in de vorm van een landcoöperatie, biedt perspectief.

Lodewijk Pool en Floor de Kanter namen in 2004 het familiebedrijf van de familie van Lodewijk over. Lodewijk  vertelt: ‘Ik ben de vierde generatie op dit bedrijf, het is al honderd jaar in onze familie. Wij wilden van meet af aan biologisch boeren. Dat betekende dat wij vanaf de overname gewerkt hebben aan een omslag. De Hooilanden is nu een biologische melkveehouderij, met wat minder vee dan mijn vader destijds had. We hebben nu tachtig blaarkoppen, een oudhollands koeienras. Verder hebben we ons bedrijf verbreed. Naast het agrarische bedrijf, waar ook op kleine schaal boter wordt gemaakt en verkocht, heeft de Hooilanden ook een vergaderlocatie en een kookstudio. Verder is het bedrijf ook nog een zorgboerderij. Die verbreding was nodig om meer inkomsten te genereren, maar helpt ook om het draagvlak voor onze manier van werken te vergroten.’

Landcoöperatie als oplossing

‘In 2014 werd ik gebeld door de projectontwikkelaar van wie ik een stuk grond van 3,5 hectare pachtte. Hij wilde de grond verkopen. Wij hadden die grond voor onze bedrijfsvoering nodig, maar konden zelf de benodigde € 250.000,- niet opbrengen. Toen ben ik bij een bedrijf in Lunteren gaan praten, Remeker, van de bekende kazen. Ik wist dat zij een landcoöperatie hadden opgericht als oplossing voor een soortgelijke kwestie bij hen op het bedrijf. Zij waren bereid om hun kennis met ons te delen, omdat ons gezamenlijke doel is de kleinschalige landbouw in stand houden.’

Een jaar voorbereiding

‘Al met al heeft het een jaar geduurd voor wij de zaak juridisch zo voor elkaar hadden, dat we echt van start konden. Wij zijn heel bewust zelf oprichter van de coöperatie, zodat wij er ook voor kunnen zorgen dat de grond verbonden blijft aan de Hooilanden. Mochten wij de Hooilanden ooit willen overdragen, dan kan een opvolger ook het pachtcontract overnemen. Voor de afsluitprovisie en de notariskosten hebben wij € 5.000,- geïnvesteerd. Die investering levert geen rendement op, maar wel de ruimte om het bedrijf volgens onze biologische principes te voeren.’

Op zoek naar participanten

Lodewijk en Floor gingen in hun eigen netwerk op zoek naar mensen die bereid waren geld te investeren in deze grond, via de landcoöperatie. Met vier partners, inclusief zijzelf, brachten ze een ton bij elkaar. Lodewijk: ‘Toen moest er dus nog ergens € 150.000,- gevonden worden om die 3,5 hectare aan te kunnen kopen. Wij zijn in gesprek gegaan met het Nationaal Groenfonds en hebben ze gevraagd om de nu nog niet verkochte participaties voor te financieren. Daar waren ze toe bereid. Wij gaan nu op zoek naar partijen die willen investeren in onze landcoöperatie, ieder voor een bedrag van € 25.000,-. Het is de bedoeling dat wij die zes partijen binnen nu en drie jaar vinden, zodat wij dan het Groenfonds weer uit kunnen kopen. We hebben er vertrouwen in dat dat gaat lukken.’

Natuurinclusieve landbouw

Jac. Meter, namens het Nationaal Groenfonds betrokken bij het stimuleren van natuurinclusieve landbouw, is enthousiast over het fenomeen landcoöperatie. Hij vertelt: ‘Grond is duur. Grondbezit is een belemmering voor natuur-inclusieve landbouw, zeker voor startende ondernemers. Het is zoeken hoe je ervoor kunt zorgen dat het ook op te brengen is voor duurzame boeren. Wij hebben contact met allerlei partijen die creatieve oplossingen zoeken voor dit probleem. Er is grote interesse voor nieuwe pachtvormen die ruimte opleveren voor bedrijfsvoering die gaat voor meer winst dan louter de financiële. Er zijn beleggers die een stukje van hun rendement willen inleveren, wanneer die grond dan verpacht wordt onder de natuurinclusieve voorwaarde.’

Nationaal Groenfonds financiert duurzame landbouw

Door het bezit van de grond los te koppelen van de agrarische bedrijfsvoering wordt ruimte gecreëerd voor ondernemers die gaan voor winst voor de natuur en de maatschappij. Jac. Meter: ‘Toen Lodewijk bij ons aanklopte had hij al een aantal participanten gevonden, maar een aantal was nog weifelend. Wij hebben ons toen bereid verklaard de ontbrekende participaties voor te financieren, in afwachting van nog meer participanten. Wij hebben dat gedaan omdat wij dit een interessant voorbeeld vinden van eigentijds grondgebruik. Het is goed voor de groene leefomgeving in het Binnenveld bij Bennekom. En ook maatschappelijk is de Hooilanden van betekenis. De pachtconstructie kan voor meer ondernemers een uitkomst zijn.’

Meer weten?

Ondernemers, agrariërs, land- en tuinbouworganisaties, gemeenten en provincies die meer willen weten over hoe het Nationaal Groenfonds bij kan dragen aan het bevorderen van de verduurzaming van land- en tuinbouwbedrijven kunnen contact opnemen met één van onze specialisten.

Ledenvergadering over landcoöperatie

De hoeveelheid grond die de landcoöperatie in bezit heeft, zou eventueel nog kunnen groeien. Lodewijk: ‘Om het behapbaar te houden hebben we het instapbedrag vastgesteld op € 25.000,- en het maximale aantal deelnemers op 25. Zo is een ledenvergadering ook nog overzichtelijk. Wij hebben ooit wel eens geprobeerd om mensen mee te laten doen in ons bedrijf voor een lager bedrag. Na een intensieve wervingsactie hadden we 140 deelnemers die per persoon € 500,- inbrachten. Dat was een enorme hoeveelheid werk voor nog steeds maar € 70.000,-. Wij zijn blij met de constructie die we nu gevonden hebben.’

Winst van de landcoöperatie

Door de hulp van het Groenfonds bij deze pachtconstructie kon de landcoöperatie van start. Dat levert meteen winst voor de natuur op, want de bedrijfsvoering van de Hooilanden draagt bij aan de natuurontwikkeling in het Binnenveld.

Meer over boerderij De Hooilanden

Investment managers

Onze specialisten helpen je graag verder