Vraag en antwoord IDL

Heb je vragen omtrent Investeringsfonds Duurzame Landbouw?
Kijk eerst hier of je vraag en het antwoord er bij staat.

Over IDL

Het Investeringsfonds Duurzame Landbouw verstrekt langlopende achtergestelde leningen (risicodragend kapitaal) aan agrarische ondernemers die willen overstappen op een duurzame bedrijfsvoering. Deze leningen helpen om de totale financiering van de investeringen naar duurzaamheid rond te krijgen. Een cofinanciering van de bank en/of een andere financier is verplicht.

Het gaat daarbij om leningen, die terugbetaald moeten worden.  Het IDL verstrekt de leningen onder gunstige voorwaarden (rente 1%, lange looptijden, geen zekerheden gevraagd en een aflossingsvrije periode gedurende enkele jaren).

Als agrarisch ondernemer wil je naar een wezenlijk andere bedrijfsvoering, bijvoorbeeld: een systeemveranderingen richting kringlooplandbouw, biologische landbouw of natuur-/landschapsinclusieve landbouw.

Als agrarisch ondernemer wil je naar een wezenlijk andere bedrijfsvoering, bijvoorbeeld: een systeemveranderingen richting kringlooplandbouw, biologische landbouw of natuur-/landschapsinclusieve landbouw.

In een omschakeling moet aan minimaal vijf van de acht onderstaande doelen worden bijgedragen, waaronder in elk geval emissiereductie stikstof. Op de overige doelen mag geen achteruitgang zijn.

  • Emissiereductie stikstof (verplicht)
  • Reductie gebruik gewasbeschermingsmiddelen
  • Emissiereductie broeikasgassen
  • Vermindering van nitraatuitspoeling
  • Vergroten biodiversiteit
  • Versterken duurzaam bodembeheer
  • Circulair veevoergebruik
  • Verbeteren dierenwelzijn/diergezondheid

Het IDL is er voor alle bedrijven en ondernemers die actief zijn in de primaire agrarische sector. Ook startende en nieuwe ondernemers kunnen dus een beroep doen op het IDL. Wat daarbij wel van belang is, is het feit dat de beoordelingscommissie bij de beoordeling nadrukkelijk kijkt naar het verschil tussen de huidige en toekomstige situatie op de bewuste bedrijfslocatie. Als startende of nieuwe ondernemer is het daarom belangrijk om goed te kijken naar de huidige situatie op de beoogde bedrijfslocatie en hoe deze situatie verandert door de verduurzamingsmaatregelen die toegepast gaan worden.

Voor het IDL is het van belang dat er verduurzaamd wordt en dat er een integrale omschakeling plaatsvindt, waarbij positief wordt bijgedragen aan 5 van de 8 gestelde doelen. Als verbreding van de activiteiten bijdraagt aan de verduurzaming van de bedrijfslocatie, dan komt een dergelijk plan dus zeker in aanmerking voor een financiering vanuit het IDL.

Belangrijk is dat de agrarische ondernemer integraal duurzaam gaat werken. Alle duurzaamheidsmaatregelen die een aanvrager daarbij wil inzetten kunnen onderdeel uitmaken van het plan. Het is aan de aanvrager zelf om dat in beeld te brengen. Je kunt dan denken aan het omschakelen naar biologische landbouw, maar ook naar een natuurinclusief bedrijfsmodel, of naar kringlooplandbouw. Je kunt daarbij ook denken aan een nieuw teeltconcept waarvoor nieuwe (zaai-/wied-/oogst-) machines nodig zijn, of investeringen in machines voor niet-kerende grondbewerking, of bijvoorbeeld precisiebemesting. Ook kunnen bijvoorbeeld investeringen in beplanting (voor agroforestry of landschapselementen) onderdeel uitmaken van het plan. De maatregelen moeten dus onderdeel zijn van een integrale aanpak die aan ten minste vijf van de acht duurzaamheidsdoelstellingen bijdraagt, en op geen van de andere duurzaamheidsdoelen tot achteruitgang leidt. Reductie van stikstofemissie is een harde voorwaarde.

Er zijn op voorhand geen duurzaamheidmaatregelen uitgesloten. Afzonderlijke duurzaamheidsmaatregelen echter, die geen onderdeel uitmaken van een integrale aanpak, komen niet afzonderlijk in aanmerking voor financiering vanuit het IDL. Het enkel aanpassen van een stal of alleen zonnepanelen plaatsen is dus niet voldoende. Daarvoor zijn mogelijk wel andere  financieringen beschikbaar via het Groenfonds. Voor het Omschakelprogramma (en dus ook voor het IDL) gaat het altijd om een samenhangend pakket van maatregelen en investeringen in de duurzame bedrijfsvoering met een perspectief op de langere termijn.

Kort samengevat is de tegenprestatie die van ondernemers wordt verwacht verduurzaming. Om aanspraak te kunnen maken op een financiering uit het IDL zal er een integrale omschakeling naar een duurzamere bedrijfsvoering op het bedrijf plaats moeten vinden. Wat hierbij van belang is, is het feit dat de maatregelen die de ondernemer in zijn verduurzamingsplan opneemt allemaal worden uitgevoerd na het verstrekken van een financiering uit het IDL.

Het IDL kan ook ingezet worden voor (sprong)investeringen gericht op een duurzame kas met nieuwe technologieën. Dit zolang de investeringen maar positief bijdragen aan een reductie van de stikstofemissie en minstens vier andere doelen van het IDL.

Het IDL verstrekt alleen leningen, dus die financiering is geen bekostiging. Het zijn geen baten zoals een subsidie. Maar de lening helpt wel om een lange transitieperiode te overbruggen, dankzij een lange looptijd (maximaal 12 jaar) en een lange aflossingsvrije periode (maximaal 6 jaar). Ook is de rente erg laag (1%) waardoor de financierginslasten nauwelijks drukken op de exploitatie. Deze modaliteiten (tijdwinst en lage financieringslasten) maken bepaalde businesscases die anders niet financierbaar zijn toch haalbaar. Wel is het inderdaad zo dat ook de duurzame bedrijfsvoering uiteindelijk rendabel.

Financiering IDL

De pilotfase van het IDL staat open voor elke primaire agrarische ondernemer (individueel of in samenwerkingsverband opererend), voor elke agrarische sector en voor elke regio in Nederland. Wel is het fondsvermogen voor de pilotfase beperkt tot €31 miljoen. Dat is voldoende voor meer dan 100 ondernemers, maar het kan zijn dat het fondsvermogen in de pilotfase op een gegeven moment volledig is uitgezet. Inmiddels komt naar verwachting meer budget beschikbaar en wordt de pilotfase verlengd.

Agrariërs die in aanmerking willen komen voor financiering vanuit het IDL kunnen eerst deze checklist nalopen. Als je voldoet aan de eisen, kun je het aanmeldformulier invullen en samen met een integraal bedrijfsplan indienen, waarin duidelijk wordt met welke investeringen en maatregelen de ondernemer bijdraagt aan de duurzaamheidsdoelstellingen van het Investeringsfonds.

Ja. Een agrarisch ondernemer die duurzaam produceert, maar nog verdere stappen wilt zetten die bijdragen aan de duurzaamheidsdoelen, komt ook in aanmerking en kan een aanvraag indienen.

Bij het IDL is er per definitie sprake van private cofinanciering. De (huis)bank van de ondernemer kan een mogelijk cofinancier zijn. Maar ook niet bancaire partijen zoals crowdfunding, familie, investeerders, goede doelenfondsen, gunstige pachtconstructies ect. mogen de cofinanciering voor hun rekening nemen. Het is dus niet verplicht een bank als cofinancier te hebben, maar mocht deze afzien van financiering is het wel van belang een andere private co financier te vinden.

Nee, een financiering vanuit het IDL mag en kan niet gebruikt worden om bestaande (bancaire) financieringen af te lossen.

Ja, alle investeringen die bijdragen aan het verdienmodel van het primaire agrarische bedrijf  worden meegenomen in het totale investeringsplaatje, dat samen met de huisbank of een nadere financier in totaliteit gefinancierd wordt.

Ja, financiering vanuit het IDL is staatssteun, omdat de modaliteiten van de omschakelleningen veel soepeler zijn dan de markt kan aanbieden. Dat is ook goedgekeurd, vanwege het maatschappelijk belang dat daarmee gediend is. De staatssteun wordt geoorloofd verleend op basis van de Landbouw Vrijstellingsverordening (LVV). Bij de aanvraag berekent het Groenfonds voor elke aanvraag precies hoeveel staatssteun verleend mag worden. Die berekening ligt aan de basis van het financierginsoverleg met de aanvrager en private cofinanciers, zoals de banken.

Grondkosten mogen maar voor een beperkt deel gefinancierd worden uit het IDL zelf, namelijk maximaal 10% van de volgens de EU ‘in aanmerking komende investeringskosten’. Die beperking is het gevolg van de Europese staatssteunregels. Als de extra grondkosten voor de omschakeling hoger uitvallen dan die 10%, dan moet de financiering opgebracht worden door cofinanciers, bijvoorbeeld banken of andere fondsen. Ook is mogelijk om grond door een derde te laten verwerven en tegen een (lage) pacht in gebruik te krijgen.

Mocht het budget voor een specifieke sector in het IDL volledig benut zijn dan zullen we dit communiceren op deze website.

Omschakelprogramma

Voor boeren en tuinders die willen omschakelen naar een duurzame manier van produceren is de financiering vaak een belemmering. Met het Omschakelprogramma ondersteunt het ministerie van LNV agrarische ondernemers bij het versneld extensiveren of omschakelen naar een meer duurzame en stikstofarme bedrijfsvoering. In totaal is hier 175 miljoen euro voor beschikbaar.

Het Omschakelprogramma van het ministerie van LNV bestaat uit verschillende onderdelen, die in de loop van 2021 van start zijn gegaan.

  • Investeringsfonds Duurzame Landbouw: Start vanaf 13 juli 2021 met een pilot van €31 miljoen
  • Subsidieregeling Bedrijfsplan voor omschakeling: start in november 2021, met 1,9 miljoen per jaar t/m 2023
  • De Regeling Demonstratiebedrijven, start in november 2021 met € 1,7 miljoen per jaar t/m 2023)
  • Werkkapitaalregeling, start in november 2021, met € 1,4 miljoen

Het Omschakelprogramma richt zich op agrarische ondernemers, of samenwerkingsverbanden van ondernemers, met in de kern een gezond bedrijf met voldoende toekomstperspectief, die willen omschakelen naar een stikstofarme en meer duurzame bedrijfsvoering. Het gaat daarbij om een wezenlijk andere bedrijfsvoering, bijvoorbeeld: een systeemveranderingen richting kringlooplandbouw, biologische landbouw of natuur-/landschapsinclusieve landbouw.

Het eerste onderdeel van het programma, het Investeringsfonds Duurzame Landbouw, is in juli 2021 gestart met een pilotperiode van 12 maanden die is verlengd tot december 2023. De subsidieregelingen  voor het opstellen van bedrijfsplannen voor omschakeling en het opstarten van demonstratiebedrijven als ook de werkkapitaalregeling volgden in het najaar van 2021. Via RVO.nl is hier meer informatie over te vinden.

Meer informatie over het Omschakelprogramma en de afzonderlijke onderdelen.

Financiering realisatie

Bekijk of jouw plan in aanmerking voor een IDL-financiering komt.